ÖRNEK YÜKSEK LİSANS TEZ ÇALIŞMASI

T.C.

...... ÜNİVERSİTESİ

SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ

... ANABİLİM DALI

YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

ÖRNEK TEZ ÇALIŞMASI : PAZARLAMA İLETİŞİMİ ÇALIŞMALARINDA KULLANILAN ÇEVRECİ İDDİALAR VE KARŞILAŞILAN YEŞİL AKLAMALAR

AD-SOYAD

İZMİR, 2019

ÖZET

Toplumsal anlamada çevreye olan duyarlılığın artması, sivil toplum kuruluşlarının etkisi ve çevrenin korunması için uluslararası anlamda bir çok sözleşmenin imzalanması ve çevre kirliliğinin engellenmesi adına kotaların sözleşmeci devletleri bağlayıcı şekilde düzenlenmesi, ticari işletmeleri de maliyetlerini ve sorumluluklarının arttırarak yeşil pazarlamaya itmiştir. Yeşil pazarlama stratejileri ile teşebbüsler halkın algısında doğaya zarar vermeyen ve doğa dostu ürünler ürettikleri yolunda bir imaj yaratarak satışlarını arttırmaya çalışmaktadırlar. Zira rekabet baskısının yanında, sivil toplum örgütlerinin çevre duyarlılığını arttıran faaliyetleri ve kanunlar işletmeleri bu yöne sevk etmektedir. Bu noktada çalışmamızın temeli; çevreyi koruma amacı gütmeyen ve çevreye zararlı ürünlerin, tüketici algısını değiştirerek çevre dostu bir tüketim maddesi olarak pazarlanması ve ürünün çevre dostu olduğu noktasında tüketiciyi yanıltma teknikleri ve uygulama örnekleri ile göstermek olacaktır.

Anahtar Kelimeler:  Yeşil Pazarlama, Çevre Kirliliği, Sürdürülebilir Gelişme, Çevreci Hareket, Yeşil Ürün, Yeşil Tasarım, Yeşil Reklam, Yeşil İletişim

ABSTRACT

ENVIRONMENTAL COMMENTS USED IN MARKETING COMMUNICATION STUDIES AND GREEN FLOWS

Increasing environmental awareness in society, the impact of non-governmental organizations, the signing of many international contracts for the protection of the environment and the binding of contracts to the contracting states in order to prevent environmental pollution have also prompted commercial enterprises to increase their costs and responsibilities to green marketing. Green marketing strategies and enterprises are trying to increase their sales by creating an image in the way that they are producing nature friendly products that do not harm nature in the perception of the people. Because, besides the pressure of competition, activities and laws that increase the environmental sensitivity of civil society organizations are driving this direction. This is the basis of our work; Environmental protection will be marketed as an environmentally friendly consumption item by changing the perception of the consumer and the harmful products that are not environmentally friendly, and with consumer fraud techniques and practice examples where the product is environmentally friendly.

Key Words: Green Marketing, Environmental Pollution, Sustainable Development, Green Movement, Green Product, Green Design, Green Advertisement, Green Communication

İÇİNDEKİLER

ÖZET 

ABSTRACT  

İÇİNDEKİLER         

KISALTMALAR     

TABLOLAR 

1. GİRİŞ        

            1.1. ARAŞTIRMANIN AMACI     

            1.2.ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ       

            1.3.ARAŞTIRMANIN HEDEF KİTLESİ  

            1.4. KONUNUN SINIRLILIKLARI

2. YEŞİL PAZARLAMA KAVRAMI        

            2.1. Yeşil Pazarlama Kavramına Giriş         

            2.2. Yeşil Pazarlamanın Gelişimi      

                        2.2.1. Birinci Evre: Ekolojik Pazarlama       

                        2.2.2. İkinci Evre: Çevreci Pazarlama          

                        2.2.3. Üçüncü Evre: Sürdürülebilir Pazarlama         

            2.3. İşletmelerin Yeşil Pazarlamayı Tercih Etme Nedenleri

                        2.3.1. Çevreci Grupların Baskısı       

                        2.3.2. Sürdürülebilir Gelişme

                        2.3.3. İşletmelerin Sosyal Sorumluluğu        

                        2.3.4. Çevresel Denetim        

            2.4. Yeşil Pazarlama Karması           

                        2.4.1. Yeşil Ürün       

                        2.4.2. Yeşil Tasarım   

                        2.4.3. Yeşil Ambalaj  

                        2.4.4. Yeşil Etiket     

                        2.4.5. Yeşil Ürün Örnekleri   

            2.5. Yeşil Tutundurma          

                        2.5.1. Bağışta Bulunmak       

                        2.5.2. Çevreyi Koruma Faaliyetleri   

                        2.5.3. Çevresel Konularda Sorumlu Davranış Örnekleri     

                        2.5.4. Tüketicilerin Çevreci Duyarlılıkları    

3. YEŞİL PAZARLAMANIN İLETİŞİM BOYUTU         

            3.1. Yeşil Pazarlama Stratejileri       

                        3.1.1. Yeşil Pazarlama Matrisi          

                        3.1.2. Yeşil Pazarlama Strateji Matrisi         

                        3.1.3. Üç Kademede Yeşil Pazarlama Faaliyetleri   

                        3.1.4. Jenerik Rekabetçi Çevreci Stratejiler  

            3.2. İletişimde Çevreci Yönelimler   

            3.3. İletişim Boyutunda Çevreci Yönelimlerle Ortaya Çıkan Yeni Kavramlar      

                        3.3.1. Sürdürülebilir İletişim 

                        3.3.2. Yeşil Reklam   

                        3.3.3. Çevre İletişimi 

                        3.3.4. Yeşil Etiketleme          

                        3.3.5. Yeşil İletişim   

            3.4. Yeşil Pazarlama İletişimi ve Tutundurma Karması      

                        3.4.1. Halkla İlişkiler 

                        3.4.2. Reklam 

                        3.4.3. Kişisel Satış     

                        3.4.4. Satış Geliştirme           

4.  UYGULAMA ANALİZİ

SONUÇ         

KAYNAKÇA

ÖZGEÇMİŞ

KAYNAKÇA

ALAGÖZ, S. B. (2009). Yeşil Pazarlama ve Eko Etiketleme. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi. 11: 6-7 .

ALGANER, Ç. (2011). Türk Telekom’dan doğayla dost iletişim. Sakarya Haber Ajansı. http://sakaryahaberajansi.com/haber-330-turk-telekomdan-dogayladost- iletişim-.html

ALKİBAY, S. (2001). Yeşil Pazarlama Faaliyetlerine Üniversite Öğrencilerinin İlgisi Üzerine Bir Araştırma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi. 4, 76-93. Altın, Ömer. (2005) Pazarlama İletişiminin Modern Yüzü. Sakarya: Değişim Yayınları.

ANDERSON, A. (1991). Source Strategies and the Communication of Environmental Affairs, Media Culture Society. SAGE Publications. 13: 461-465. http://mcs.sagepub.com/cgi/reprint/13/4/459

ARACIOĞLU, B. ve R. TATLIDİL. (2009). Tüketicilerin Satın Alma Davranışında Çevre Bilincinin Etkileri. Ege Akademik Bakış Dergisi. 9.2, 435-461.

AY, C. ve Z. ECEVİT. (2005). Çevre Bilinçli Tüketiciler. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi. 10, 238-263.

BARROW, C. J. (2000). Environmental Management-Principles and Practice. London: Routledge.

BAYKAN, B. G. (2008). Türkiye’de Çevre: Sorunlar, Aktör ve Yeni Alanlar. İstanbul: BETAM Araştırma Notu 005.

BLYTHE, J. (2001). Pazarlama İlkeleri. Y. Odabaşı (çev.). İstanbul: Bilim Teknik Yayınevi.

BOZLOĞAN, R. (2009). Sürdürülebilir Gelişme Düşüncesinin Tarihsel Arka Planı. İstanbul ÜniversitesiE-Dergi. http://www.iudergi.com/tr/index.php/sosyalsiyaset/article/viewFile/277/261.

CASTELLS, M. (2006). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür. Cilt 2 – Kimliğin Gücü. E. Kılıç (çev.). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.

COX, R. (2010). Environmental Communication and the Public Sphere. London: Sage Publications Inc.

ÇUBUK, S. (2003). Çevreci Pazarlama Ve Tüketicilerin Çevreci Tutumlarının Satın Alma Davranışlarına Etkileri İle İlgili Bir Uygulama. Çukurova Üniversitesi SBE Dergisi. http://sosyalbilimler.cukurova.edu.tr/dergi/dosyalar/2003.12.12.4.pdf.

ERBAŞLAR, G. (2004). Yeşil Pazarlama. Paradoks Dergisi. 3.1 http://www.paradoks.org/ old/index.php?option=com_content&task=view&id=159&Itemid=99999999

ESTY, D. C. ve A. S. WİNSTON. (2008). Yeşilden Altına. İstanbul: Mediacat Yayınları.

FERRARO, C. (2009). The Green Consumer. American Experian Research Services. http://www.buseco.monash.edu.au/centres/acrs/research/whitepapers/thegreen- consumer.pdf

FİSHER, N. (1992). Environmental Issues As Tey Affect Business, Greener Marketing. England: Greenleaf Publishing.

GÖKDAYI, İ. (1997). Çevrenin Geleceği-Yaklaşımlar ve Politikalar. Ankara: Türkiye Çevre Vakfı Yayınları.

GRANT, J. (2008).Yeşil Pazarlama Manifestosu. N. Özata ve Y. Fletcher (çev.). İstanbul: MediaCat Yayınları.

IYER, E. ve B. Banerjee. (1997). Anatomy of Green Advertising, Green Management A Reader. London: The Dryden Press.

KAYIR, G. O. (2003). Doğaya Dönüş - Topluma Ekolojik Bakış. İstanbul: Bağlam Yayınları.

KELEŞ, R. ve C. Hamamcı. (2005). Çevre Politikası. 3.Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.

KOTLER, P. (2006). Soru ve Cevaplarla Günümüzde Pazarlamanın Temelleri. Ü. Şensoy (çev.). İstanbul: Optimist Yayınları.

LEFKOKK, R. H. (1995). Green or non-green? Does type of appeal matter when advertising a green product?. Journal of Advertising. http://www.allbusiness.com/marketingadvertising/ advertising/513066-1.html

NEMLİ, E. (2000). Çevreye Duyarlı İşletmecilik Ve Türk Sanayinde Çevre Yönetim Sistemi Uygulamaları. İstanbul: İstanbul Sanayi Odası Yayınları.

OTTMAN, J. A. (1998). Green Marketing: Opportunity for Innovation. New York: J. Ottman Consulting Inc.

OYMAN, M. (2004). Tüketicilerin Satış Tutundurma Etkinliklerine Yönelik Tutumları ve Yarar Algılamaları. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 4.1, https://www.anadolu.edu.tr/arastirma/hakemli_dergiler/sosyal_bilimler/ozler/4 _1.aspx

ÖNCE, G. ve M. Marangoz. (2002). Ekolojik Ürünlere Karşı Tüketici Davranışlarının İncelenmesi. 21. Yüzyılın Pazarlama Paradigması Bildiriler Kitabı.79-93.

PEATTİE, K. (1995) Environmental Marketing Management. London: Financial Times- Pitman Publishing.

PEATTİE, K. ve M. Charter. (1997). Green Marketing, Green Management-A Reader. London: The Dryden Press-Harcourt Brace & Company Ltd.

POLONSKY, M. J., J. Bailey, H. Baker, C. Basche, C. Jepson ve L. Neath. (1998) Communicating Environmental İnformation: Are Marketing Claims On Packaging Misleading?. Journal of Business Ethics. 17.3, 284.

PONTİNG, C. (2000). Dünyanın Yeşil Tarihi, Çevre ve Büyük Uygarlıkların Çöküşü. A. B. Sander (çev.). İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınevi.

POTLURİ, R. M. (2008). Assessment of effectiveness of marketing communication mix elements in Ethiopian service sector. African Journal of Business Management. 2.3, 59-64. http://www.academicjournals.org/ajbm/pdf/pdf2008/Mar/ Potluri.pdf

PORRİT, J. (1989). Yeşil Politika. A. Türker (çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

TAPAN, S. ve P. Akar (1996). Pazarlama İletişimi. Y. Odabaşı (Ed.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları.

TORLAK, Ö. (2001). Tüketici Ahlakı ve Tüketici Davranışlarının Analizi. İstanbul: Beta Yayıncılık.

TORLAK, Ö. (2008). Pazarlamanın Yeni Tanımı Ve Pazarlama Karmasındaki Değişime İlişkin Değerlendirmeler. İ. Varınlı ve K. Çatı (Ed.). Güncel Pazarlama Yaklaşımlarında Seçmeler içinde. Ankara: Detay Yayıncılık, 4-5.

UYDACI, M. (2002). Yeşil Pazarlama - İş Ahlakı ve Çevresellik Açısından Yaklaşımlar. İstanbul: Türkmen Kitapevi.

WASİK, F. J. (1996). Green Marketing and Management. First Published. USA: Blackwell Business